سنتهای غدیر در مازندران| از سکههای «تَه کیسهای» تا آشتیکنان
به گزارش خبرگزاری رسا، در هنگامه فرا رسیدن اعیاد اسلامی از جمله عید غدیرخم که به عید ولایت و انتخاب حضرت امیر مومنان علی (ع) بهعنوان ولی امت توسط پیامبر عظیمالشان اسلام در منطقه غدیر خم واقع بین مکه و مدینه و آن هم در سفر معروف به حجهالوداع معروف است.
غدیر در لغت به معنای آبگیر است؛ گودالی در بیابان که آب باران در آن گرد آید، در میان راه دو شهر بزرگ دنیای اسلام، مکه و مدینه، محلی است به نام «جُحفه» که در زمان رسول گرامی اسلام (ص)، کاروانیان حجگزار در آنجا از هم جدا میشدند و به طرف دیار خود میرفتند، در این محل، غدیر خم جای دارد.
علت نامگذاری غدیر به خم، آن است که آبگیر آنجا به شکل خُمِ رنگرزان بوده و برخی قبایل صحرایی، گاه جامههای رنگ کرده خود را در این آبگیر میشستهاند.
کارشناس ارشد گردشگری مازندران در اینباره در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان ساری، اظهار کرد: روزه گرفتن، غسل کردن، خواندن زیارت امین الله، خواندن دعای ندبه، گفتن این تهنیت در هنگام ملاقات مؤمنان: «اَلحمدُ لِلهِ الّذی جَعَلَنا مِنَ المُتَمَسّکینَ بِولایةِ اَمیرِالمؤمنینَ و الائمةِ المَعصومینَ علیهم السلام»، پوشیدن لباسهای نیکو، زینت کردن، استعمال بوی خوش، صله رحم، اطعام مومنان، خواندن زیارت غدیریه از اعمال عید غدیر خم است.
محمد جعفریان کفشگرکلایی افزود: دید و بازدید از سادات، اطعامدهی عمومی، آشتیکنان و رفع کدورتها از جمله آداب و رسومی است که در غدیر، عید بزرگ شیعیان توسط مردم مازندران انجام میشود.
وی بیان کرد: در بعضی از روستاها و محلهها سادات با حرکت به سمت امامزادگان استان، غبارروبی از بقاع این اماکن را انجام میدهند و مراسم عید را همزمان با دیگر سادات محل بهصورت دسته جمعی با شکوه خاصی برگذار میکنند.
این کارشناس ارشد گردشگری مازندران تصریح کرد: این مراسم از قدیم در بعضی از روستاها مثل سرخ ولیک روستایی از توابع بخش چهاردانگه ساری و در ۳۵ کیلومتری جاده ساری - سمنان بعد از روستای سرسبز چاچکام واقع شده برگزار میشد.
جعفریان با بیان اینکه در این روز که خاص عید سادات است مردم به دیدن سادات میروند، اضافه کرد: همچنین سکهای بهعنوان ته کیسه یا پارچه سبز و سفید رنگ از دست سید یا سیده به عنوان تبرک دریافت میدارند.
وی اظهار کرد: در عید غدیر در مازندران رسم بر این است که سادات در عوض دیداری که دوستان و آشنایان از آنها دارند اسکناسی یا سکهای به رسم یادبود به مهمانان میدهند.
این کارشناس ارشد گردشگری مازندران افزود: معمولا هدیه سادات سکه یا اسکناسی است که به رسم تبرک داده میشود، مردم مازندران اعتقاد دارند پولی را که به عنوان هدیه از سادات گرفتهاند، نباید خرج کنند بلکه به عنوان تبرک و برکت یا « ته کیسه» در نزد خود نگهداری میکنند.
جعفریان یادآور شد: مردم مازندران از هر فرصتی برای نشان دادن ارادت قلبی خود، با پرپایی جشنها در منازل، مساجد، امامزادهها، کوچه و خیابانها استفاده میکنند.
وی بیان کرد: بیش از 620 هزار نفر از جمعیت مازندران را سادات تشکیل میدهند که این معادل 20درصد از جمعیت حدود 3میلیون و 200 هزار نفری این استان است.
این کارشناس ارشد گردشگری مازندران خاطرنشان کرد: در چند سال اخیر بازسازی خطابه بلند غدیر و بازگشت پیامبر اعظم حضرت محمد(ص) از آخرین حج خود و بازخوانی عبارت معروف «هر آن کس که من مولای او هستم، پس علی مولای اوست» در بعضی از شهرهای مازندران مانند جویبار، بابلسر، میاندورود، نکا و تنکابن برگزار میشود.
جعفریان با اعلام اینکه واقعه غدیر خم، یکی از مسلّمترین مسائل تاریخ اسلام است و صدها دانشمند مانند ابوریحان بیرونی و خواجه نصیرالدین طوسی و فیلسوف معروف فارابی از آن یاد کردهاند، تصریح کرد: بر همین اساس، به تحلیل فلسفه «امامت» پرداخته و ابن سینا نیز به موضوع نص (حدیث صریح غدیر)، در کتاب شفا اهمیت داده و آن را بهترین راه برای تعیین جانشین دانسته است.
وی ادامه داد: گذشته از علمای بزرگ شیعه که همه موثّقاند و حجت، دهها و دهها دانشمند و محدث و مورّخ و مفسر از اهل سنت ازجمله طبری و ابن اثیر و احمد حنبل نیز حدیث غدیر و واقعه آن را نقل کردهاند.
«عید غدیرمبارکا، عدالت با علی رج بیه دنیا، شهادت با علی درج بیه دنیا، غدیر جشن و مورارک شیعیونه، زیارت کعبه وه حج بیه دنیا »
منبع: فارس